IRITABILNOST CRIJEVA

Sindrom iritabilnog ili razdražljivog crijeva spada u najčešće funkcionalne poremećaje probavnog sistema. O funkcionalnim poremećajima probavnog sistema govorimo onda kada se pretragama ne može naći organski uzrok – nema patoloških promjena u probavnom sistemu, a bolesnik svejedno ima izražene tegobe koje mogu imati velik uticaj na kvalitet života.
Iritabilnost crijeva

Šta je sindrom iritabilnog crijeva?

Riječ je o poremećaju pokretljivosti čitave probavne cijevi koji većinom pogađa ljude srednjih godina, a može se pojaviti i ranije.

O sindromu iritabilnog crijeva govorimo kada postoji trajna ili učestala bol u stomaku koja se javlja barem jedan dan sedmično i povezana je s najmanje dva od ovih kriterija: bol se javlja kod pražnjenja crijeva, promijenjena je učestalost stolice i/ili se mijenja konzistencija stolice.

Sindrom se čak može pojaviti kod djece jer neka djeca na tjelesni ili psihički reaguju bolovima u stomaku. Kod te djece češće se razvija sindrom iritabilnog crijeva nego kod preostale populacije. Kod žena se pojavljuje tri puta češće nego kod muškaraca.

Uzroci pojave iritabilnog crijeva

Uzroci još nisu sasvim poznati. Na pojavu sindroma utiču različiti faktori, npr.:

  • dob,
  • spol,
  • naslijeđe,
  • hormonske promjene,
  • neki lijekovi,
  • infekcije probavnog sistema,
  • alergije,
  • neke vrste hrane,
  • stres…

Uzroci pojave iritabilnog crijeva

Simptomi iritabilnog crijeva

Za iritabilno crijevo karakteristični su:

  • Bol i nelagoda u stomaku koji se smanjuju nakon pražnjenja crijeva.
  • Bolesnici osjećaju nadutost, često imaju osjećaj potrebe za velikom nuždom ili osjećaj nepotpunog pražnjenja crijeva.
  • Stolica može biti češća – više od tri puta dnevno – ili rjeđa – manje od tri puta sedmično.
  • Obično se izmjenjuju periodi zatvora i čestih stolica.
  • Može se mijenjati i oblik stolice: tvrda, tanka kao olovka, u obliku kuglica, mekana ili tekuća.
  • U stolici se može javiti sluz.
  • Obično se žene žale na zatvor, a muškarci na proljev.

Da li ste znali?

Akutni oblik razdražljivog crijeva kod stresnih situacija doživio je svako od nas. Hronični oblik, koji pogađa približno 14% odraslih, smatra se bolešću savremenog čovjeka i povezan je sa stresom.

Doktor porodične medicine zajedno s vama pokušat će potražiti aktivatore koji pogoršavaju vaše stanje. U vrijeme traženja i isključivanja drugih bolesti možda će biti potrebno nekoliko puta posjetiti doktora. Kasnije ćete ga posjetiti samo kad sami ne budete mogli savladavati simptome.

Kako ublažiti tegobe zbog iritabilnog crijeva?

  • Pravilna prehrana je najvažnija. Neka sadrži dovoljno povrća, voća i žitarica.
  • Obroci trebaju biti manji.
  • Hranu treba dobro i sporo prožvakati jer se time izbjegava halapljivost i gutanje zraka.
  • Treba piti dovoljno tečnosti.
  • Preporučuje se redovna tjelesna aktivnost jer je to dobar način za savladavanje stresa, a podstiče i rad crijeva.
  • Uzimanjemprobiotičkih proizvoda pokušavamo uspostaviti ravnotežu crijevne mikroflore.

Izvori:

  1. Lacy et al. Rome Criteria and a Diagnostic Approach to Irritable Bowel Syndrome. J Clin Med. 2017 Oct 26;6(11).
  2. Dolinar-Kante. Razdražljivo Črevo. Združenje zdravnikov družinske medicine. 2014.
  3. Kim et al. Sex-Gender Differences in Irritable Bowel Syndrome. J Neurogastroenterol Motil. 2018 Oct 1;24(4):544-558.
  4. Guarner et al: World Gastroenterology Organisation Global Guidelines: probiotic and prebiotics. February 2017.
back to top